De Twin en de Elfstedentocht
Leeuwarden, de hoofdstad van de provincie Friesland, is vanouds de start- en aankomstplaats. De Elfstedentocht werd voor het eerst (officieel) in 1909 gereden en wordt maximaal eenmaal per winter gehouden. De tocht kan alleen georganiseerd worden als de dikte van het ijs dat toelaat. In totaal is de schaatstocht slechts vijftien maal verreden. De meest recente vond plaats in 1997. Het is een wedstrijd, maar daarnaast rijden vele duizenden liefhebbers de toertocht. Een kaart met elf stempels vormt het bewijs dat je de tocht hebt volbracht.
Alternatieven
De klimaatverandering draagt niet bij aan het doorgaan van de Elfstedentocht. Er zijn dan ook diverse alternatieve Elfstedentochten ontstaan. De schaatsers wijken jaarlijks uit naar de ijs-zekere Weissensee in Oostenrijk. In Nederland kun je de Elfstedentocht intussen per (race)fiets, step, motorfiets, oldtimer, kano, zwemmend (..), suppend en natuurlijk ook per camper volbrengen. Naast de mogelijkheid dit individueel te doen organiseerden Margreet Dröge van de Camperplaats Leeuwarden en ik twee winterse versies voor campers. Elf campers, elf dagen, elf Friese steden. Beide keren diende onze Twin 640 SLB als hotelkamer, kantoor en 'commandowagen' om onderweg de deelnemers tips te geven, verzamelpunten te melden en meer.
Op de 11e februari rijden elf campers het terrein op van Camperplaats Leeuwarden: drie halfintegrale modellen en acht buscampers. Hier scoren de deelnemers de eerste van de elf vereiste stempels. De eerste nacht is er één die goed past bij de Elfstedentocht: het is snijdend koud. De Combi 6E en de vloerverwarming in de Twin houden het binnen bijzonder aangenaam.
Na de eerste Elfstedenstempel in Leeuwarden volgt de tweede in Sneek, op de recent aangelegde camperplaats bij jachthaven en camping de Domp. Eén van de deelnemers zwemt hier enkele baantjes in het ijskoude water: “Dat doe ik elke zondag met een groep en ik heb gezegd dat ik er gewoon mee doorga tijdens de CamperElfstedentocht.” De mede-camperaars kijken bewonderend toe, met de jassen stevig dicht tegen de snijdende wind.
Twee nachten
We blijven steeds twee nachten op één plek staan: de elf steden worden lopend, fietsend of met de camper bezocht. De derde stempel wordt de volgende dag in IJlst gezet. Vanuit Sneek lopen of fietsen de deelnemers tegen de dan al forse wind in naar een eetcafé in IJlst, waar een warm lunchbuffet voor ons klaarstaat.
De wind wordt intussen steeds sterker: storm Dudley is in aantocht, de eerste van de drie waar we deze elf dagen behoorlijk last van zullen hebben. Eunice en Franklin zitten dan al in de wachtkamer. Het stadje Sloten is een dag later voor de meeste deelnemers een openbaring. Net buiten de bebouwde kom is een parkeerplaats waar de campers een paar uur kunnen staan.
Stavoren was de eerste Nederlandse stad met stadsrechten. Als we deze voormalige Hanzestad naderen blaast Dudley al flink: we krijgen van de havenmeester van Marina Stavoren Buitenhaven, direct aan het IJsselmeer gelegen, het advies de campers met de neus of de achterkant in de wind te zetten. Het wordt een nachtje schudden... één van de deelnemers wil de volgende stormen niet afwachten en vertrekt.
We laten het plan om met de fiets naar Hindeloopen te trappen maar waaien (..): we starten de campers en rijden langs de dijk via Molkwerum naar Hindeloopen. Dicht tegen het historische centrum ligt een ruime parkeerplek. We stempelen onze Elfstedenkaart af in het unieke Schaatsmuseum en griezelen bij een afgevroren teen van een schaatser.
Eunice
Op minicamping Sudersé in Workum strijken we neer als storm Eunice - met windstoten tot 140 km/h - in aantocht is. Om vastlopers in zompig gras te voorkomen en om meer beschut te staan parkeren we de campers verhard, achter een schuur en dicht naast elkaar. Opnieuw een 'beweeglijke' nacht, maar weer zonder schade aan de campers. Voortenten aan diverse caravans overleven die nacht Eunice niet.
De volgende Friese stad is Harlingen. Ik besluit de deelnemers hier niet te laten overnachten: er is geen enkele beschutting en we staan direct aan de Waddenzee. In Franeker biedt een camping uitkomst: weliswaar staan diverse velden blank, maar we kunnen op parkeerplaatsen en andere verhardingen staan. De volgende ochtend kijken we in Franeker vol verbazing naar het levenswerk van de Fries Eise Eisinga: zijn Planetarium. Zeer waarschijnlijk binnen afzienbare tijd Unesco werelderfgoed.
Op de CamperElfsteden stempelkaart is dan nog één vakje open. Daarvoor rijden we naar Dokkum. We bekijken het keerpunt van de Elfstedentocht en lunchen bij KB Food & Drinks, tevens stempelpost.
De Tegeltjesbrug tussen Lekkum en Giekerk bestaat uit ruim vierduizend tegeltjes waarop foto’s van Elfstedenrijders staan afgebeeld. Alle portretjes samen vormen de beeltenis van schaatsers: computerkracht hielp de ontwerpers. Niet alleen winnaars en wedstrijdrijders staan op de tegeltjes afgebeeld, maar ook duizenden toerschaatsers. Inclusief W.A. van Buren, de schuilnaam van de Nederlandse koning (maar toen nog prins Willem-Alexander), die in 1986 de tocht volbracht.
Voorjaar
De tweede editie van de CamperElfstedentocht, in maart, lijkt in niets op de eerste versie. Bijna zomerse temperaturen, zonovergoten, windstil. Mooier voorjaarsweer kun je niet wensen. Aangenaam natuurlijk, maar tegelijk ook een stuk minder 'heroïsch'. Een kers op de taart is het verhaal van Ben Sosef, die de tocht drie keer reed. Hij vertelt hier smakelijk over!
Rolden we tijdens de eerste editie telkens het snoer uit, vooral voor de (vloer)verwarming, tijdens de tweede editie bleef de haspel ongebruikt achterin liggen. Zonnepaneel, lithiumaccu en regelmatige verplaatsingen maken onze Twin onafhankelijk van een externe stroombron. Dit onderstreept het prettige gevoel van vrijheid!
Tekst en foto's: Willem Laros
Willem Laros is al vele jaren werkzaam als freelance medewerker - tekst en fotografie - voor diverse tijdschriften en organisaties, vooral op het gebied van recreatie en toerisme. Caravans en campers hebben zijn speciale belangstelling. De laatste jaren gebruikt hij voor het reizen zijn Adria Twin 640 SLB als hotelkamer, kantoor, woon-, eet- en slaapkamer, douche en toilet. De camper wordt voor het overnachten geparkeerd op campings, camperplaatsen en ook wel 'wild' waar dat mag of wordt gedoogd.
www.nomadria.nl www.willemlaros.nl
Facebook: @LarosFoto Instagram: @willemlaros Pinterest: @willemlaros